Κροκεές Λακωνίας
(Κροκεαί -Λεβέτσοβα)

            Οι Κροκεές (Κροκεαί ή Λεβέτσοβα όπως παλιά ονομάζονταν) είναι μια μικρή κωμόπολη στο κέντρο του Νομού Λακωνίας μεταξύ των βουνών Ταϋγέτου και Πάρνωνα. Βρίσκεται στα νότια της Σπάρτης και σε απόσταση επτά περίπου χιλιομέτρων από τον Λακωνικό κόλπο.
     Στην αρχαιότητα (εποχή του χαλκού) κατοικόντουσαν από τους Αχαιούς/Πελασγούς και αργότερα το 1100 π.Χ. περίπου κατελήφθησαν, όπως και όλη η Λακωνία, από τους Δωριείς. Αι Κροκεαί φημίζονταν για τον περίφημο Κροκεάτη λίθο, μια ηφαιστειογενή βαθυπράσινη πέτρα με χρυσοπράσινες κηλίδες που δείχνει σαν μωσαϊκό. Ο Κροκεάτης λίθος (Πορφυρίτης ) φωτογραφία του οποίου χρησιμοποιήσαμε για την κατασκευή της μπροστινής μας σελίδας, είναι σπάνιο είδος πετρώματος που υπάρχει μόνο στην περιοχή "Ψηφί" των Κροκεών. Αν και αρκετά δυσκατέργαστος χρησιμοποιούνταν για την κατασκευή πολυτελέστατων αγγείων και την διακόσμηση λουτρών, όπως τα λουτρά της αρχαίας Κορίνθου. Αργότερα χρησιμοποιήθηκε (κατά την παράδοση) και για την διακόσμηση κτιρίων και εκκλησιών, όπως του ναού της Αγίας Σοφίας στην Κωσταντινούπολη και του Αγίου Παύλου στην Ρώμη. Ο Κροκεάτης λίθος επίσης διακοσμεί τον απλό τάφο των τριακοσίων Σπαρτιατών στις Θερμοπύλες.
Προστάτες των αρχαίων Κροκεών ήταν "οι Διόσκουροι" (γιοι του Δία), ο Κάστορας και ο Πολυδεύκης. Προτομή των Διόσκουρων, σκαλισμένη σε μαρμάρινη πλάκα η οποία ανακαλύφθηκε σε σύγχρονες ανασκαφές, διακοσμεί σήμερα την βρύση στην κεντρική πλατεία.
      Οι σύγχρονες Κροκεές έχουν 1,200 περίπου κατοίκους (το 1950 είχαν περί τους 3000) που διακρίνονται για την φιλοπρόοδη και πολιτιστική τους δράση. Έχουν σχολεία (Νηπιαγογείο- Δημοτικό - Γυμνάσιο - Λύκειο), Φιλαρμονική, Ελαιουργικό συνεταιρισμό, εφημερίδα, περιοδικό, πολιτιστικούς , αθλητικούς και άλλους συλλόγους. Ο Κροκεατικός είναι μιά απο τις παλιότερες ποδοσφαιρικές ομάδες της Λακωνίας.
Το ελαιόλαδο " Κροκεές Λακωνίας" προΐόν του Αγροτικού Συναιτερισμού Κροκεών φημίζεται για την υψηλή του ποιότητα σάν ένα απο τά καλύτερα του κόσμου, είναι δε ένα απο τα προστατευόμενα προΐόντα της Ευρωπαΐκής Ένωσης. Το Καρναβάλι Κροκεών, που ξεκίνησε το 1962 ειναι απο τα ποιό φημισμένα της Πελοπονήσου και γνωστό σε πανελλήνια κλίμακα.

       Οι Κροκεές έχουν επίσης αναδείξει πολλούς επιστήμονες, διανοούμενους, καλλιτέχνες καθώς και τον παγκοσμίως γνωστό ποιητή, ακαδημαϊκό Νικηφόρο Βρεττάκο.
Κατά την διάρκεια του 20ου αιώνα πολλοί Κροκεάτες μετακόμισαν στην Αθήνα, ενώ άλλοι (οι περισσότεροι) μετανάστευσαν για καλύτερη τύχη κυρίως στην Αμερική, Καναδά και Αυστραλία. Οι Κροκεάτες της διασποράς ποτέ δεν ξέχασαν τον τόπο τους και παντιοτρόπως συμπαραστέκονται στο χωριό τους. Εκεί στην ξενητειά, όπως λέει ο ποιητής μας, "έφτιαξαν παντού νησάκια του έθνους, που ξεχωρίζουν εύκολα από ένα σημείο που είναι το Φως".

δκ/01/05



Dioskouroi
(Gemini )
    

About Krokees

Our town Krokees or Levetsova or Krokeai (Croceae), as it used to be called, is a small town located south of Sparta between the mountains of Taygetos and Parnon of Laconia, the most southern prefecture of the Peloponnese and mainland Greece.
In ancient times (Bronze age), Krokees was inhabited by the Achaean and Pelasyee tribes. Later around 1100 BC, along with the rest of Laconia, the town was taken over by the Dorians. In antiquity Krokees was famous for its beautiful forest green Volcanic stone with green and golden spots (Porphyry) known as "Krokeatis Lithos" (Krokean stone). This stone, an image of which we used to create our front web page, is unique to the area of "Psiphi " of Krokees. Although this stone is very difficult to work with and shape, it was widely used for decorating wealthy homes and for creating beautiful pots and vases. It was also used to decorate public bathhouses such as the ones in Corinth, the Church of St.' Sophia in Constantinople and the church of St.' Paul in the Vatican . The simple tomb of the 300 Spartans in Thermopile is also made with our unique Krokean stone.
Dioskouri (The son's of Dias or Zeus) were the Gods/protectors of the ancient town of Krokeai. A marble plaque of Dioskouri, which was excavated in recent times, adorns the fountain in the central square of the town.
The modern town of Krokees has approximately 1200 inhabitants. In the early 50s its population was over 3000 souls. Its people are distinguished by their progressive lifestyles and cultural activities .The town has elementary, middle and high schools, a Philharmonic (Marching Band), its own Newspaper "The Krokees" and the periodical "Deikilon", a magazine on the arts & theater of Laconia. The town has many cultural organizations and the soccer team "Krokeatikos" which is one of the oldest in Laconia.
Krokees is famous for its Extra virgin Olive Oil produced by its Agricultural Cooperative. The "Krokees Lakonias" low acidity and of exceptional taste olive oil is a protected European Union brand and is recognized as one of the best quality olive oils in the world. The annual Karnavali (Mardi-gras), which started in 1962, is well known to all of Hellas (Greece). Many professionals, scientists and artists have sprung out of this little town, among them the famous Greek poet Nikiforos Vrettakos.
During the 20th century many Krokeates (Krokeans, Levetsovites) moved to Athens, however many more, like so many other Greeks immigrated mainly to the United States, Canada and Australia. But all of these immigrants, as if they had never left, never stopped being concerned about the future of Krokees and they continue to help economically, and in so many other ways their birthplace and ancestral town. As our poet wrote about the immigrants, there in their new countries " they build Islands of Hellenism, which stand out by their one point,…their Illumination".

Dk/01/03


Krokeai Society
Σύλλογος Κροκεατών
Krokees Levetsovα Croceae
Κροκεές / Λεβέτσοβα / Κροκεαί
Krokeans
Κροκεάτες
Nikiforos Vrettakos
Νικηφόρος Βρεττάκος